نوزاد کوچولوی شما در مقابل گرما و سرما توان مقاومت ندارد. بدن افراد بالغ در مقابل سرما، با نشان دادن واکنشی که با لرزش توأم است، حرارت خود را متعادل می‌سازد، در صورتی که بدن نوزاد از انجام چنین واکنشی ناتوان است.
به عبارت دیگر درجه حرارت بدن بزرگسالان همیشه در 37 درجه سانتی‌گراد ثابت می‌ماند، زیرا در بدن سیستم تنظیم‌کننده بسیار دقیقی وجود دارد که اگر مثلا از یک اتاق خیلی گرم به محیطی که حرارت آن فقط 10 درجه است برویم، در دمای داخلی بدن ما تغییری حاصل نخواهد شد. اما این سیستم در بدن نوزاد هنوز کامل نشده است، در نتیجه حرارت بدن او تابع تغییر حرارت خارجی محیط می باشد و تقریبا هیچگونه عکس‌العملی در مقابل گرما و سرمای محیط از خود بروز نمی‌دهد.
علاوه بر این سطح پوست بدن نوزاد به نسبت وزنش در مقایسه با افراد بالغ، سه بار بیشتر است. بنابراین بدنش سه برابر بزرگسالان در معرض سرما و گرما قرار می‌گیرد.
چربی بدن کودک کمتر از ما است (چربی در حد فاصل پوست و گوشت قرار دارد) و نیز کمتر از ما فعالیت و جنب و جوش می‌کند، لذا بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر سرما قرار دارد.
مقاومت کودک در مقابل گرمای محیط کمی بیشتر از ما است، زیرا بدن او قادر به عرق کردن است، در ابتدا کمتر، ولی رفته رفته بیشتر و بهتر، و این امر موجب خنک شدن بدن او می‌گردد.
نوزاد انسان با تنفس تند و سریع در مقابل گرمای محیط مقاومت می‌کند. اما باید دانست که گرما یک خطر جدی برای کودک در بر دارد. عرق کردن نوزاد در اثر گرما، موجب می‌گردد که دچار کم آبی بدن گردد. کم آبی در نوزادان خیلی بیشتر از بزرگسالان اهمیت دارد، زیرا هر نوزاد به میزان 10 تا 15 درصد وزن بدنش نیاز به آب دارد، در صورتی که این میزان در بدن یک فرد بالغ فقط 2 تا 4 درصد است. به همین دلیل غذای کودک را معمولا به صورت مایع تهیه می‌کنند.
باید دانست که کمترین کاهش آب در بدن نوزاد، مشکلات فراوانی را در مورد سلامت او موجب خواهد شد. این مشکلات به‌خصوص در هنگام اسهال و استفراغ خطرناک‌تر است. یکی از عواملی که نشان می‌دهد آب تا چه اندازه برای نوزاد اهمیت حیاتی دارد، تعداد نوزادانی است که دچار گرمازدگی می‌شوند.
گرمازدگی مختص تابستان نیست، بلکه در فصل زمستان نیز امکان بروز این ناراحتی وجود دارد. این مشکل اغلب در مورد نوازدانی مشاهده می‌شود که مادران شان بیش از اندازه به آنها لباس می‌پوشانند. مادر برای اطمینان بیشتر از گرم نگه داشتن طفل، بیش از حد لازم لباس به تن کودک خود می‌کند. این امر موجب گرمازدگی طفل در زمستان می‌گردد.
علاوه بر گرمازدگی، اگر لباس کودک به حدی زیاد باشد که موجب عرق کردن وی شود، پوست کودک عرق‌سوز خواهد شد. ممکن است دست کودکی را که بیش از اندازه لباس به او پوشانده شده لمس کنید و به نظرتان چنین بیاید که دستش خنک است، اما باید بدانید که اغلب دست نوزاد از بدنش سردتر است.
زمانی که هوا خیلی گرم است، پوشاندن یک پیراهن نخی نازک و شلوارک یا شورت نخی به نوزاد کافی است و باید یک شیشه آب خنک دم دست گذاشت و مرتب به او آب داد. اگر چنان‌چه هوا بیش از حد معمول گرم باشد، می‌توان سر کودک را با آب ولرم کمپرس کرد.
زمانی که کودک کمی بزرگ‌تر شد، از پوشاندن لباس زیاد به او خودداری کنید، زیرا اگر در خارج خانه خیلی لباس پوشیده باشد، با توجه به فعالیت مداومی که می‌کند، بدنش گرم می‌شود و لباس اضافی خود را در می‌آورد و در اثر تعریق و برخورد باد به بدنش، سرما می‌خورد. در منزل هم اگر لباس زیاد پوشیده باشد و آپارتمان گرم باشد، احساس خستگی می‌کند.
[ جمعه 94/3/8 ] [ 11:37 صبح ] [ شبنم موحد ]
