یک کلاس پر از هوش
اگر تصمیم گرفته اید از هوش های چندگانه در“تدریس”، “تربیت فرزندان” و “رشد و توسعه ی توانایی های فردی خودتان” بهره بگیرید به شما آفرین می گوییم!
به جهان پر رمز و راز هوش های چندگانه خوش آمدید! بیایید نگاهی دوباره به هوش های چندگانه بیافکنیم اما این بار از زاویه ی کاربردی و تکنیکی!
شعار اصلی هوش های چندگانه را از یاد نبرید:
” همه ی ابنای بشر هوش چندگانه دارند.”
این هوش ها می توانند پرورش یافته و تقویت شوند.
این هوش ها می توانند نادیده گرفته شده و ضعیف شوند.
هوارد گاردنر کیست؟
هوارد گاردنرمتولد 1943 پنسیلوانیا است. او به دانشگاه هاروارد رفت. به روانشناسی و علوم اجتماعی علاقه مند شد.وی به کرسی استادی آموزش در هاروارد رسید. از مهمترین کارهای او می توان به چارچوب های ذهن و نظریه هوشهای چندگانه اشاره کرد.
برخی پژوهشگران هوش را یک قابلیت منفرد و عمومی می‌دانند. برخی دیگر هوش را دربرگیرنده ی دامنه‌ای از مهارت‌ها و استعدادها می دانند.
هوش های چندگانه چیست؟
در حوزه روان شناسی و علوم رفتاری معمولا باور بر این است که:
” هوش موجودیتی منفرد است
که به ارث می رسد
و انسانها مانند لوح سفیدی هستند که هر چیزی را در صورتی که به شیوه ای مناسب ارائه شود، می توان به آنها آموزش داد.”
ادعای هوارد گاردنر ؟
- همه ی ابنای بشر هوش چندگانه دارند.
- این هوش ها می توانند پرورش یافته و تقویت شوند.
- این هوش ها می توانند نادیده گرفته شده و ضعیف شوند.
هوش زبانی، کلامی : (Verbal – Linguistic Intelligence):
این نوع هوش یعنی توانایی استفاده از کلمات و زبان
توانایی کاربرد موثر زبان مادری و احتمالاً سایر زبان ها به صورت شفاهی یا نوشتاری
افراد با هوش زبانی تمایل دارند تا بوسیله کلمات تفکر کنند و مهارت های پیشرفته شنوایی دارند.
مهارت های آنها شامل موارد زیر می شود:
گوش دادن، حرف زدن، قصه گویی، توضیح دادن، تدریس، استفاده از طنز، درک قالب و معنی کلمه ها، یادآوری اطلاعات، قانع کردن دیگران به پذیرفتن نقطه نظر آنها، تحلیل کاربرد زبان
تکنیک ها:
- داستان سرایی : برای انتقال اطلاعات، علوم، ریاضیات به شکل داستان
- افکاربکر: به کارگیری کلیه ی افکاری که درباره ی موضوعی به ذهن می رسند.
- ضبط صوت: حل مشکلات و بیان احساسات درونی، مهارتهای شفاهی برای مکالمه
روزنامه نگاری: نوشتن و پی گیری حوادث جاری
انتشار: نشر نظرات برای ایجاد بحث و گفتگو و نقد
هوش منطقی، ریاضی : (Logical – Mathematical Intelligence)
توانایی: … کشف الگو ها … دلایل قیاسی … تفکر منطقی
آنها قادرند زنجیره ای از دلایل را بسیار ماهرانه دنبال کنند، بین اطلاعات مختلف رابطه برقرار می کنند، کنجکاوند، سوال های زیادی می پرسند و دوست دارند آزمایش کنند.
مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
مسئله حل کردن، تقسیم بندی و طبقه بندی اطلاعات،کار کردن با مفاهیم انتزاعی برای درک رابطه شان با یکدیگر، به کاربرددن زنجیره طولانی از استدلالها برای پیشرفت، انجام آزمایش های کنترل شده، سوال وکنجکاوی در پدیده های طبیعی، انجام محاسبات پیچیده ریاضی، کار کردن با شکل های هندسی
تکنیک ها:
محاسبه و کمیت نمایی: پی گیری اعداد و ارقام در تمامی علوم مانند: ریاضی، تاریخ، ورزش، طبقه بندی و رده بندی
ایجاد یک ساختار برای داده ها: انواع آب و هوا
پرسش های سقراط گونه: کمک به افزایش تفکر دقیق و موشکافانه با پرسش و پاسخ
روش یافتاری: پیدا کردن و جدا ساختن موارد گوناگون، دسته بندی، جستجوی مسایل و حل آن
تفکر علمی: پیدا کردن ایده ها، انگیزه ها، راهکارها، بازخوردها
هوش فضایی، بصری (Visual – Spatial Intelligence)
این نوع هوش توانایی درک پدیده های بصری است.
“امکان خلق ماهرانه تصاویر ذهنی به منظور حل مشکلات”
توانایی درک بصری فضایی ،تجسم فضایی ،رسم نقشه ونمودار ،کارتصویری گرافیک وطراحی ،خیال پردازی ،علاقه به دیدن فیلم، بازی شطرنج و…
- مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
ساختن پازل، خواندن، نوشتن، درک نمودارها و شکل ها، حس جهت شناسی خوب، طراحی، نقاشی، ساختن استعاره ها و تمثیل های تصویری (احتمالا از طریق هنرهای تجسمی)، دستکاری کردن تصاویر، ساختن، تعمیر کردن و طراحی وسایل عملی، تفسیر تصاویر دیداری.
تکنیک ها:
- تجسم: با چشمان بسته تجسم مطالب، (تخته سیاه درونی)، تور علمی خیالی
- علامات رنگی: استفاده از رنگهای متنوع و متناسب، بهره گیری از رنگهای مورد علاقه
- استعاره های تصویری: (بیان ایده به صورت تصویر)
- ترسیم تصاویر: رسم نمادهای گرافیکی، استفاده از خطوط و طرح های گوناگون
هوش بدنی، جنبشی (Body – Kinesthetic Intelligence)
- این هوش یعنی توانایی کنترل ماهرانه حرکات بدن و استفاده از اشیا – این یادگیرنده ها خودشان را از طریق حرکت بیان می کنند.
- آنها درک خوبی از حس تعادل و هماهنگی دست و چشم دارند.
- مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
-هماهنگی بدنی، ورزش، استفاده از زبان بدن، صنایع دستی، هنرپیشگی، تقلید حرکات، استفاده از دست هایشان برای ساختن یا خلق کردن، ابراز احساسات از طریق بدن
تکنیک ها:
- واکنش ها: استفاده از بدن به عنوان وسیله ی ابراز احساسات
- نمایش های کلاسی
- مفاهیم حرکتی: پانتومیم
- تفکرهای عمل مدار: لمس اشیا و بررسی آنها
هوش موسیقی – ریتمیک (Musical Intelligence):
این نوع هوش یعنی توانایی تولید و درک موسیقی، با استفاده از صداها، ریتم ها و الگوهای موسیقی فکر می کنند.
بلافاصله به موسیقی عکس العمل نشان می دهند.
- مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
آواز خواندن، سوت زدن، نواختن آلات موسیقی، تشخیص الگوهای آهنگین، آهنگ سازی، به یاد آوردن ملودی ها، درک ساختار و ریتم موسیقی
تکنیک ها:
- ریتم، آواز، سرود، ضربه
- تکمیل دروس با آوازهای مربوط
- موسیقی فراذهنی: پخش موسیقی مناسب همراه با تدریس
- مفاهیم موسیقیایی: استفاده از صداهای موسیقی برای مفاهیم، الگوها و …
هوش برون فردی (فرا فردی)، (درک اجتماعی) : (Interpersonal intelligence)
- یعنی توانایی ارتباط برقرار کردن و فهم دیگران.
- این یادگیرنده ها سعی می کنند چیزها را از نقطه نظر آدم های دیگر ببینندتا بفهمند آنها چگونه می اندیشند و احساس می کنند.
- آنها معمولا توانایی خارق العاده ای در درک احساسات، مقاصد و انگیزه ها دارند.
- آنها سازمان دهنده های خیلی خوبی هستند.
- آنها معمولا سعی می کنند که در گروه آرامش را برقرار کنند و همکاری را تشویق کنند.
- مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
دیدن مسائل از نقطه نظر دیگران (نقطه نظر دوگانه)، گوش کردن، همدلی، درک خلق و احساسات دیگران، مشورت، همکاری با گروه، توجه به خلق و خو رابطه برقرار کردن چه از طریق کلامی چه غیر کلامی،اعتماد سازی، حل و فصل آرام درگیری ها، برقراری روابط مثبت با دیگر مردم
تکنیک ها:
- درمیان گذاشتن مسایل با هم کلاسی ها
- پیکره های انسانی: تجمع افراد برای هدفی خاص
- گروه های همکار: برای رسیدن به هدف مشترک، تقسیم کار، هماهنگی اعضا
- بازی های صفحه ای: قرار دادن دانش آموزان در موقعیت خاص اجتماعی
- شبیه سازی: دوره های تاریخی، فرهنگ ها،اندیشه ها
هوش درون فردی (Subjectivity Intelligence)
عبارت است ازتوانایی فهم و بیان کردن احساسات درونی
دانستن این که: “چه کسی هستید؟”، “چه کارهایی می توانید انجام دهید؟”
داشتن بصیرت نسبت به احساسات خود در همان لحظه ای که روی میدهد .
- مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
تشخیص نقاط ضعف و قوت خود، درک و بررسی خود، آگاهی از احساسات درونی، تمایلات و رویاها، ارزیابی الگوهای فکری خود، باخود استدلال و فکر کردن،درک نقش خود در روابط با دیگران
تکنیک ها:
دوره های واکنش یک دقیقه ای: فرصت برای تامل و درون نگری در حین تدریس
روابط فردی: معلمان این است میان مطالبی که به دانش آموزان می دهندو زندگی واقعی آنان ارتباط برقرار کنند .
ایجادلحظه های عاطفی
خصوصیاتی را که دارا هستید و به شما در موفقیت کامل کمک می کند شرح دهید
درباره آن هدف گذاری کنید یا هدفی را دنبال کنید.
هوش طبیعت شناسی، طبیعت گرا، محیطی (Naturalistics Intelligence)
همان توانایی فرد در شناخت طبیعت و محیط اطرافش است.
آدم های این گروه خیلی خوب با حیوانات، گیاهان و سایر چیزهای طبیعت
نظیر کوه یا دریا ارتباط برقرار می کنند.
- مهارت های آنها شامل این موارد می شود:
توانایی شناسایی و دسته بندی و جدا نمودن پدیده های گوناگون طبیعی همانند: گیاهان ،جانوران ، سنگ ها، ابرها، صخره ها و….. .
تکنیک ها:
- یک دفترچه از مشاهدات درست نمایید.
- تغییرات در منطقه یا محیط جهانی را دنبال، بررسی و توصیف نمایید.
- از حیوانات حیات وحش، باغ ها و پارک ها مراقبت نمایید.
-از دوربین، تلسکوپ، میکروسکوپ یا ذره بین برای مشاهده ی ریزه کاری ها و ساختار آفرینش استفاده کنید.
– از طبیعت عکس و فیلم بگیرید یا آن را نقاشی کنید.
هوش احساسی – هیجانی (Emotional Intelligence):
به معنی توانایی فرد در دریافت، ارزیابی، کنترل و مدیریت صحیح احساسات خود و اطرافیانش است.
هوش هیجانی بیانگر آن است که:
در روابط اجتماعی و در شرایط خاص چه عملی مناسب و چه عملی نامناسب است.
یعنی اینکه فرد در شرایط مختلف بتواند امید را در خود همیشه زنده نگه دارد،
با دیگران همدلی نماید، احساسات دیگران را بشنود،
برای به دست آوردن پاداش بزرگتر، پاداش‌های کوچک را نادیده انگارد،
نگذارد نگرانی قدرت تفکر و استدلال او را مختل نماید،
در برابر مشکلات پایداری نماید و در همه حال انگیزه خود را حفظ نماید.
برای سنجش هوش احساسی از معیار EQ استفاده می شود.
امروزه به تحقیق ثابت شده که عامل موفقیت افراد خیلی بیشتر بستگی به میزان EQ آنها دارد تا میزان IQ آنها.
مثلا در زمینه شغلی، میزان EQ فرد خیلی مهم تر از عواملی نظیر: تجربه کاری، مدرک تحصیلی و یا تخصص اوست.
منبع : آرمان شهر دانش و فرهنگ
[ یکشنبه 93/6/2 ] [ 11:52 صبح ] [ شبنم موحد ]
