از شایعترین بیماریهای کودکان، بیماریهای تنفسی فوقانی مانند آلرژی، سرماخوردگی، آنفلوآنزا و آنژین است که مقابله با آنها را باید بسیار جدی گرفت.
اکثرا خانواده ها حتی پزشکان، به علت علایم مشترکی که این بیماری ها دارند، در تشخیص و درمانشان با مشکلاتی مواجه می شوند. در اینجا با اشاره به چند نکته درباره این بیماری ها، می خواهیم والدین را برای مواجهه با آنها آماده کنیم.
سرما، عامل سرماخوردگی نیست
برخلاف باور بسیاری از مردم، هوای سرد تاثیری در سرماخوردگی ندارد؛ ولی در اوایل پا ییز و زمستان، اغلب کودکان در مهدکودک و مدرسه به سر می برند و همچنین در زمستان تجمع در مکان های سرپوشیده، شانس انتقال عفونت های ویروسی را از فردی به فرد دیگر بیشتر می کند.
دید و بازدیدها در آغاز بهار هم همین نقش را دارد. آلرژی درکودکان، گاهی اوقات با سابقه کهیر درکودک و خانواده همراه است. آلرژی همچنین به علت آلودگی هوا، وسایل خانگی تولیدکننده حساسیت، موادغذایی آلرژی زا و گیاهی درکودکان شایع است.
حساسیت درکودکان، ناگهان با نشانه هایی از قبیل گرفتگی بینی، عطسه، آبریزش بینی و چشم ظاهر می شود، عطسه های پیاپی و آبریزش بینی بی رنگ و رقیق از علایم آلرژی است.
گاهی این علائم کوتاه مدت است و از بین می رود؛ ولی گاهی طولانی می شود و با سرفه بدون تب ادامه می یابد. مهم ترین درمان حساسیت یا آلرژی، پیدا کردن عامل ایجاد حساسیت یا آلرژی و حذف آن در زندگی است.
سرماخوردگی و آنفلوآنزا، 2قلوهای خطرناک
سرماخوردگی و آنفلوآنزا علایم مشترکی دارند. آنفلوآنزا با تب و سردرد، سرفه های خشک، درد عمومی بدن به طور ناگهانی ظاهر می شود، تب 38 تا 40 درجه سانتیگراد تا 4- 3 روز و گلودرد از نشانه های بارز آنفلوآنزا هستند.
هیچ درمان خاصی برای آنفلوآنزا وجود ندارد. درکودکان با تب بالاتر، تجویز استامینوفن یا ایپوبروفن برای مدت محدود بلامانع است. مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک در سرماخوردگی و آنفلوآنزا توسط خانواده درست نیست و در موارد شدید آنفلوآنزا توام با عوارض، توسط پزشک آنتیبیوتیک تجویز خواهد شد.
نشانه های سرماخوردگی
علایم سرماخوردگی عبارت است از: کیپ شدن و ترشحات بینی(اغلب زردرنگ و کدر)، عطسه تک تک توام با تب و سردرد، بی اشتهایی که از روز چهارم به بعد سرفه نیز اضافه می شود.
سرماخوردگی 7 تا 15 روز ادامه داشته و سپس بهبود مییابد.گاهی اوقات عوارض عفونت گوش درکودکان 2 تا 4 سال و سینوزیت از 4 سال به بالا درکودکان دیده می شود. اصولا سرماخوردگی بین کودکان به علت ضعف ساختار ایمنی و همچنین تماس زیاد با کودکان دیگر شایع است و به طور طبیعی سالانه 4- 3بار در طول زمستان سرماخوردگی دارند.
بخور، واکسن و آب پرتقال
رعایت بهداشت فردی در مواقعی که فرد مبتلا است، استراحت به مدت یک هفته، رژیم غذایی مناسب، استفاده از دستمال هنگام عطسه و سرفه و شست وشوی دست ها، اهمیت خاصی دارد.
گرمای شوفاژ در منزل، باعث خشک شدن مجاری بینی و سینوس ها می شود. پس به مدت 2 ساعت بخور آب گرم در منزل مفید خواهد بود. رژیم غذایی مناسبی که شامل مواد پروتئینی، لبنیات و ویتامین های مانند ویتامین C باشد، مقاومت بدن کودک را بالا می برد.
به خصوص در فصل زمستان، روزانه یک لیوان آب پرتقال تازه بسیار مفید و مناسب است. ناگفته نماند تزریق واکسن آنفلوآنزای فصلی برای کودکان و افراد مسن به خصوص افرادی که بیماری های زمینه ای دارند، توصیه می شود.
به کودکان زیر 2سال استامینوفن ندهید
تجویز استامینوفن و همچنین داروهای ضدسرفه در کودکان زیر 2سال، توصیه نمیشود؛ استراحت و رژیم غذایی، بهترین روش های درمان سرماخوردگی هستند.
سرماخوردگی ممکن است تا 2هفته طول بکشد. اگر نشانه بیماری بدتر شود یا برای مدت طولانی ادامه یابد یا با علایمی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه، تب و استخراج سرفه مداوم و سردرد همراه شود، مراجعه دوباره به پزشک، تصمیم خوب و به جایی است.
تشخیص سرماخوردگی از آنفلوآنزا به خصوص درکودکان، خانم های باردار و افراد مسن که مقاومت بدنی کمتری دارند اهمیت زیادی دارد، چرا که اگر به آنفلوآنزا مبتلا شوند، عوارض خطرناک و جدی تری خواهد داشت.
رطوبت علیه سرماخوردگی
سرماخوردگی به علت انتقال ویروس ها از راه ترشحات عفونی عطسه و سرفه یا لمس اشیاء آلوده به ویروس مانند کتاب، دستگیر ه و... ایجاد می شود.
هوای سرد، باعث خشک شدن مخاط بینی و شرایط مناسب برای سرایت ویروس است که مرطوب کردن هوا، راهی برای مقابله با آن است. تا امروز 200 نوع ویروس مختلف سرماخوردگی شناخته شده اند و به علت جهش ویروس، تا الان واکسنی نیز ساخته نشده است.
[ شنبه 94/3/30 ] [ 11:31 صبح ] [ شبنم موحد ]
بسیاری از کودکان عادت به جویدن ناخن دارند. بسیاری از کودکان هم انگشت های دست شان را می مکند. بسیاری از والدین فکر می کنند این رفتار ها در کودکان عادی است و جای نگرانی نیست در حالی که جویدن ناخن یا مکیدن انگشتان بعد از چند ماه اول تولد نشانه اختلالات روانی در کودکان است. در بسیاری از موارد ناراحتی های عصبی که در روان کودکان به وجود می آید، موجب چنین رفتارهایی می شود. ناخن جویدن و مکیدن انگشت که در دختران شایع تر است معمولا در اثر اضطراب و نگرانی بیش از حد به وجود می آید. در واقع جویدن ناخن یا رفتارهای مشابه به طور ناخودآگاه برای پایین آوردن سطح اضطراب انجام می شود. اگر کودکان در سنین پایین این نشانه ها را داشته باشند والدین باید به دنبال علت آن باشند. یکی از مهم ترین دلایلی که موجب تشدید اضطراب در کودک می شود وضعیت آشفته خانواده است. معمولا کودکان مضطرب محصول خانواده هایی هستند که اختلاف شدیدی در آن ها وجود دارد یا به دلیلی زندگی زناشویی والدین نامتعادل است. تنبیه های فیزیکی والدین هم می تواند کودک را به شدت دچار نگرانی کند. البته عوامل ساده تری مانند فیلم های خشن یا دلهره آور می توانند موجب اضطراب در کودک شوند. ضمن این که باید فکری برای عامل ایجاد نگرانی در کودک بکنید. ضمن آن که فکری هم باید به حال عادت جویدن ناخن و مکیدن انگشتان دست بکنید. برای این کار بهتر است ناخن هایش را همیشه کوتاه نگه دارید. می توانید انگشت های کودک را به روغن بادام تلخ آغشته کنید.
[ جمعه 94/3/29 ] [ 11:40 صبح ] [ شبنم موحد ]
پدر یا مادر بودن یکی از سخت ترین کارهای دنیا است. این شغل، 24 ساعته است و می تواند بسیار خسته کننده باشد. اما مهم است، با همه خستگی نیز مسایلی را رعایت کنید تا به روح، جسم و اعتمادبه نفس فرزندتان لطمه ای وارد نشود.
باید طوری او را تربیت و با او رفتار کنید تا در بزرگسالی علاوه بر اینکه مایه افتخار شما شود، خودش نیز در سلامت روحی کامل زندگی کند. یکی از روش های ارتباطی با کودکان حرف زدن است. اگر بتوانید روش های صحیح حرف زدن خود با کودکان را یاد بگیرید، به طور غیرمستقیم درست حرف زدن را به او نیز می آموزید.
اسم کودک را بخوانید
صدا کردن نام کودک توجه او را به حرف های شما جلب می کند. کودکان خردسال اغلب به زمان هایی محدود توجه دارند بنابراین برای جلب توجه باید مدام نامش را صدا کنید.
به کودک گوش دهید
کودکان دوست دارند برای آنها ارزش قایل شوید. به همین دلیل بسیار مهم است واقعا برای آنها ارزش قایل شوید.به کودکتان نشان بدهید که همه توجه و دقت شما به شنیدن حرف های اوست. روزنامه خواندن، تلوزیون تماشا کردن و کار کردن حواس تان را پرت می کند. اگر نمی توانید به حرف های کودک گوش بدهید تظاهر نکنید. بهتر استهنگام صحبت با فرزند خود، گوشی موبایل را کنار بگذارید و با همه حواس به حرف های او گوش فرا دهید.
این باعث می شود تا اعتمادبه نفس پیدا کنند و آن حس ارزشمندی که دنبالش هستند را از شما بگیرند.
الگو باشید تا بتوانید توقع خوش رفتاری از کودک داشته باشید
خوش رفتاری شما با کودک به او یاد می دهد چگونه باید رفتار کند. چه رفتاری پذیرفتنی است و چه رفتاری در هر شرایطی نادرست است. نکته ای که نباید فراموش کنید رفتار متناوب است. نباید خودتان یک بار راست بگویید و یک بار دروغ بگویید. اگر توقع دارید همیشه کودکتان با خطاب محترمانه حرف بزند. باید همیشه خودتان با همین شیوه حرف بزنید. بگویید«لطفا»«متشکرم» و همیشه با همین خطاب محترمانه حرف بزنید.
از جملات مثبت استفاده کنید
مدام به کودک نگویید«نه» یا «نکن» اگر همیشه به کودک بگویید «به لیوان دست نزن»، «ندو»، «لباستو کثیف نکن» او به سمت آن کشیده می شود و بالاخره لیوان را می شکند و لباسش را کثیف می کند. به جای این جملات منفی بگویید «لیوانو با دو دستت نگه دار»، «مراقب لباست باش»، «مراقب راه رفتنت باش». مثبت حرف زدن کار آسانی نیست اما تلاشی است که بسیار ارزنده است. هرگز از واژه هایی که باعث ایجاد حس گناه در کودک می شود، استفاده نکنید. کودکان از همان ابتدا حس همدردی ندارند و بسیاری از چیزها را نمی توانند درک کنند. نباید برای اشتباهای که انجام می دهند خیلی آنها را مواخذه و سرزنش کنیداز واژه های سرزنشی مثل «خرس گنده شدی»، تحقیر آمیز مثل«پسر بد» و بیان شرم و خجالت مثل «شرم به تو» استفاده نکنید. این نوع واژه ها و جملات احساس بی ارزشی را در کودک شما تقویت می کند.
جملات و واژه های مثبت به کودک اعتماد به نفس و احساس شادی و خوشبختی می دهند. رفتارش را بهتر می کند و تلاش او را برای رسیدن به موفقیت بیشتر می کند.جملات مثبتی مثل «عزیزم یادت باشه که اسباب بازیاتو جمع کنی»، «ممنونم که کمکم کردی»، «خسته نباشی که به خواهرت کمک کردی»، «من به تو افتخار می کنم» راهر روز تکرار کنید و نتیجه اش را ببینید.
با کودک ارتباط چشمی برقرار کنید
تاثیر واژه ها را زمانی بهتر احساس می کنید که فرزندتان را در محیطی آرام قرار دهید و به چشم هایش نگاه کنید و با آرامش با او حرف بزنید.
به تن صدا و لحن کلامتان توجه کنید
با کودکی که غر می زند با همان لحن و با تندی صحبت نکنید. زمانی که کودک آرام شد با او حرف بزنید. بالا و پایین رفتن صدا باید متناسب با موقعیت باشد. پس اگر همیشه با داد و بیداد حرف می زنید باید این عادت را ترک کنید.
سوال بپرسید
اگر می خواهید کودکتان بیشتر فکر کند و برداشت های آزاد داشته باشد از او سوالاتی تحلیلی بپرسید. سوال تحلیلی یعنی سوالاتی که پاسخ آنها بله یا خیر نیست و او باید تلاش کند بیشتر حرف بزند و دیدگاه ها و احساساتش را نشان بدهد. مثلا به جای این پرسش«مهد کودک خوش گذشت؟ » بپرسید«چه چیزی امروز بیشتر در مهد کودک خوشحالت کرد؟ ».
آیا کودک منظور و هدف شما را فهمیده است؟
اگر احساس می کنید کودکتان واکنش درستی به درخواست ها و حرف هایتان نشان نمی دهد و گیج شده است. پرسش و درخواستتان را دوباره تکرار کنید تا متوجه شوید او موضوع را به خوبی فهمیده است. از او بخواهید آنچه به او گفته اید را تکرار کند.
با گفتن عبارت: «برای اینکه من می گم!» باعث می شوید تا کودک هرگز به چرایی مسایل فکر نکند. قدرت تحلیل و پرسش گرایی را از او می گیرید
پاسخ های کوتاه بدهید
والدینی که با پاسخ کوتاه فرزند را مجبور می کنند از آنها اطاعت کند، به هیچ عنوان روش درستی برای تربیت کودک خود انتخاب نکرده اند. با گفتن عبارت: «برای اینکه من می گم!» باعث می شوید تا کودک هرگز به چرایی مسایل فکر نکند. قدرت تحلیل و پرسش گرایی را از او می گیرید. یا گفتن عبارتی همچون: «هر چه من می گویم را باید انجام دهی» به این مفهوم است که هیچ احترامی برای فرزند خود قایل نیستید و او نیز در مقابل به شما احترام نخواهد گذاشت. برای تربیت صحیح فرزندان، برای پاسخ به سوالات او زمان بگذارید و با صبر کامل و مرتبط به او پاسخ بدهید.
کودکانه رفتار کنید
کودکان بسیار باهوش تر از آن هستند که تصور می کنید. لازم نیست صدای خود را کودکانه کنید یا با کلمات خیلی بچه گانه با او حرف بزنید تا به حرف هایتان گوش کنند. کودکان مکالمات مردم با یکدیگر را می شنوند و کودکانه حرف زدن را نوعی اهانت به خود می دانند.
وسط حرف کودک نپرید
اگر کودک برایتان ماجرایی را تعریف می کند تا انتهای داستان را گوش بدهید و حرفش را قطع نکنید. اگر مدام وسط حرف کودک بپرید یا اظهار نظرهای بی مورد بکنید او علاقه اش را برای مطرح کردن دیدگاهایش را از دست می دهد. مثلا اگر کودکتان اتفاقاتی که در مدرسه می افتد را برایتان تعریف می کند با پرسش های بی مورد او را سردرگم نکنید یا از ماجرا منحرف نشوید. سکوت کنید و احساسات تان را با لبخند یا تعجب نشان بدهید.
زیاد حرف نزنید
تحقیقات کارشناسان ثابت کرده است، مغز هر انسانی می تواند در هر مرتبه، به طور متوسط 5 تا 9 موضوع را به خاطر بسپارد. به همین دلیل است که کودکان وقتی بیشتر از ظرفیت خود می شنوند، دیگر تمایلی به گوش کردن ادامه حرف ها ندارند. اگر می خواهید مسایل زیادی به فرزند خود بیاموزید، آن را به چندین بخش کوتاه تقسیم کنید تا نتیجه بهتری داشته باشد. یادتان باشد کودکان نمی توانند چند دستور را همزمان انجام بدهند. به جای اینکه بگویید«پاشو درساتو بخون اما قبـــــلش اتاقتو مرتب کن و کفشاتو ببر بذار تو جا کفشی و لباساتو مرتب کن» اول یک خواسته ساده تر را از کودک بخواهید و سپس او را به انجام کارهای دیگر تشویق کنید.
ملاحظه گر باشید
حواستان به مکالماتتان با دیگران باشد. چه چیزی به دوستانتان می گویید؟ چگونه با کودکتان حرف می زنید؟ آیا با دوستان و کودکتان به یک شیوه حرف می زنید؟ مکالماتتان را با دوستانتان در حضور کودک طوری تنظیم کنید که اگر کودک درباره آن از شما سوالی کرد پاسخی برایش داشته باشید.
تهدید نکنید
هدف از بزرگ کردن کودک این نیست که او را مطیع و فرمانبردار خود تربیت کنیم. باید به کودکان فرصت فکر و خطا کردن بدهد. تهدید کردن کودک باعث می شود تا اعتمادبه نفس او از بین برود و در بزرگسالی دچار مشکل بشود.
[ چهارشنبه 94/3/27 ] [ 9:44 صبح ] [ شبنم موحد ]
کارشناسان آموزشی می گویند بچه هایی که در سال های قبل از مدرسه با کتاب پیوندی عمیق دارند، در دوران تحصیل شان موفق تر می شوند و در بزرگسالی هم کاغذ و کتاب را از خود جدا نمی کنند. اما بار آوردن یک کودک کتابخوان، چندان هم ساده نیست. اگر از راهش نروید، احتمال اینکه فرزندتان به بازی های رایانه ای و عروسک هایش بیشتر از یار مهربان دل ببندد کم نیست. می دانیم از میان هزاران کتابی که پیش چشم تان قرار دارند، حتی با وجود تقسیم بندی هایی که ناشران پشت جلد آثارشان درج می کنند، انتخاب مناسب ترین گزینه کار ساده ای نیست. پس از راهنمای مجله اینترنتی پارسی وان کمک بگیرید تا هم بهترین را انتخاب کنید و هم به بهترین شیوه کودک تان را با آن پیوند بدهید.
صفر تا دو سالگی
- به تصویر بیشتر از کلمات علاقه دارد.
- بیشتر از آنکه منتظر شنیدن قصه باشد، دوست دارد با کتاب به عنوان یک وسیله بازی سرگرم شود.
- تصاویر رنگی از حیوانات و آدم ها می تواند چند دقیقه او را خیره کند.
- بی آنکه نسبت به عملش آگاهی زیادی داشته باشد، از والدینش برای وقت گذراندن با کتاب تقلید می کند.
با کلمات بازی کنید
انتظار نداشته باشید کودک تان در این سن با تمام هوش و حواسش پای قصه شما بنشیند. حدود یک سالگی، فرزندتان به تصاویر بیشتر از قصه ها علاقه دارد؛ پس کتاب هایی که تصاویر بزرگ را در یک یا چند کلمه توضیح داده اند برایش تهیه کنید. با عبور از یک سالگی، میل فرزندتان به داستان شنیدن هم بیشتر می شود، به همین دلیل تا قبل از دو سالگی می توانید کتاب های ساده ای که در آنها شعرهای دو- سه بیتی برای هر تصویر نوشته شده را برایش بخوانید اما فراموش نکنید که حتی در این دوره هم تصویر، حرف اول را می زند و اگر ظاهر کتاب دلخواه فرزندتان نباشد، به شعرهایش هم توجه زیادی نمی کند.
سراغ کتاب های کاغذی نروید
بهتر است تا قبل از یک سالگی، کتاب های غیرکاغذی در اختیار فرزندتان بگذارید تا با آنها سرگرم شود و حتی ناآگاهانه با کتاب انس بگیرد. بازی او با کتاب های کاغذی ممکن است به بریدن دستش و فاصله گرفتن از کتاب منجر شود. گذشته از این ورق زدن کتاب های پارچه ای و پلاستیکی برای کوچولوی شما آسان تر خواهد بود و به همین دلیل زمان طولانی تری را برای وقت گذراندن با کتاب صرف خواهد کرد.
کتاب به دست باشید
انتظار نداشته باشید کودک زیر دو سال شما عاشق کتاب و کتاب خواندن باشد. او در این سن بیشتر از شما تقلید می کند و وقتی شما را کتاب به دست می بیند، برای شبیه سازی رفتارهای تان تلاش می کند. پس اگر دوست دارید فرزندتان در آینده کتابخوان شود، از همان روزهای اول ارزش کتاب خواندن را نه با حرف، بلکه با رفتارتان به او نشان داده و او را به سرگرم شدن با کتاب عادت دهید.
خط و مرز نکشید
برای کتاب خواندن، قانون و قاعده نچینید و زمان دقیقی را برای کتاب خواندن انتخاب نکنید. صبح، ظهر یا شب مهم نیست و یک کتاب یا دو کتاب اهمیتی ندارد. زمان مناسب کتابخوانی، همان وقتی است که کودک تان به شنیدن روخوانی شما رغبت دارد و میزان مناسب کتاب برای یک وعده، همان اندازه ای است که کودک تان به شنیدن داستانش راغب است. هرگز فرزندتان را به شنیدن داستان مجبور نکنید و وقتی می بینید لذتی از ادامه دادن نمی برد، خواندن را تمام کنید.
چی بخوانم؟
تا پایان یک سالگی، بیشتر از آنکه کتاب خواندن برای فرزندتان لذت بخش باشد، به خود شما کمک می کند. این روزها در اغلب داروخانه ها می توانید کتاب هایی را پیدا کنید که ماه به ماه بعد از تولد فرزندتان را رمزگشایی کرده اند و به سؤالات و ابهام های رایج مادرانی مثل شما پاسخ داده اند. کتاب های پارچه ای و پلاستیکی در این روزها می توانند هم بازی خوبی برای فرزندتان باشند و تا پایان دو سالگی می توانید با خواندن لالایی ها و کتاب های کوتاه و آهنگینی مثل «جمجمک برگ خزون» نوشته «ثمین باغچه بان» و ... فرزندتان را با دنیای شعر،موسیقی و ادبیات آشنا کنید.
دو تا چهار سالگی
- با کتاب به عنوان اسباب بازی، بازی می کند و هنوز نمی داند در کتاب هایش قصه ها جا خوش کرده اند.
- او با کتاب و قصه عجین شده اما هنوز نمی داند صفحه های کتاب، کلمات و داستان ها را در خود جا داده اند.
- از دیدن تصاویر کتاب لذت می برد اما هنوز نمی داند این شکل ها ماجرای کتاب را شرح می دهند.
- وانمود می کند با مداد یا خودکار می نویسد.
سراغ داستان های آهنگین بروید
بچه های مهدکودکی عاشق شنیدن داستان ها در قالب شعر هستند گرچه هنوز عاشق دیدن تصاویرند اما منتظر شنیدن قصه تصویرهایی که می بینند هم هستند. اگر فرزندی دو تا چهار ساله دارید، کتاب هایی که نوشته کم و آهنگین دارند را برایش انتخاب کنید و سراغ داستان هایی بروید که حدس زدن روال و پایان شان دشوار نیست. بچه ها در این سنین دوست دارند تصاویر کتاب را مشاهده کنند تا شخصیت ها و فضای داستان را در ذهن شان بهتر تجسم کنند. آنها وقتی قصه ها را در قالب شعر می شنوند، بهتر آنها را به خاطر می سپارند و حتی در خواندن کتاب همراه شما می شوند.
در هر گوشه خانه، کتابخانه بگذارید
همه بچه ها به راحتی با حمام کردن کنار نمی آیند و برخی هم میانه ای با کتاب ندارند. اگر شما این دو فعالیت را با هم انجام دهید، قطعا هر دو موقعیت را برای فرزندتان لذت بخش می کنید. چند کتاب ضد آب که می توانید با خود به حمام ببرید را تهیه کنید. کتاب های حمام باید متن کم و تصویر زیاد داشته باشند و تعداد صفحات شان هم انگشت شمار باشند. فرزند شما می تواند درحالی که در وان نشسته از مشاهده تصاویر آن کتاب ها و شنیدن داستان های شان لذت ببرد. از هر راهی که فرزندتان را به کتاب پیوند می زند کمک بگیرید. انتخاب کتاب هایی که در موقعیت های متفاوت فرزندتان می تواند از آنها استفاده کند، بهترین راه برای کتاب دوست کردن اوست. خرید کتاب های مخصوص حمام، کتاب های در قطع بزرگ برای لحظاتی که لم داده، کتاب هایی که داستان شان را باید خود کودک رنگ آمیزی کند و ... به شما در کتابخوان کردن فرزندتان کمک خواهد کرد.
با او شریک شوید
داستان ها را برای کودک تان بخوانید و بعد از او بخواهید جمله ها را تکرار کند یا اینکه داستان را بعد از تمام شدن با کمک شما روایت کند. به عبارت دیگر، چند جمله را شما بگویید و به فرزندتان کمک کنید چند کلمه ای را خودش به زبان بیاورد و در فرآیند کتاب خواندن مشارکت کند.
به او فرصت دهید
فرزندتان هنوز هم تنها زیر بار توجه به کتاب های مصوری که متن کمی دارند می رود و میلی به قصه شنیدن ندارد؟ نگران نشوید! گر چاره پیوند زدن فرزندتان به کتاب، استفاده از تصویر است، از همین راه کمک بگیرید و به مرور دامنه موضوع کتاب های تان را گسترده تر کنید و بعد از گذشت کمی زمان، سراغ کتاب هایی بروید که در کنار تصویر از واژه ها هم کمک گرفته اند.
کودک تان را بازی دهید
شاید بی میلی فرزندتان به کتاب، از اشتباه شما در انتخاب گزینه های مناسب ناشی شود. اگر زیر بار داستان شنیدن نمی رود، محتوای متفاوتی را برای خواندن انتخاب کنید، لحن تان را عوض کنید، با خودش به شهرکتاب بروید، از تصاویر برای خوشایند کردن داستان کمک بگیرید و کتاب مصور بخرید یا با مشارکت او داستان را به شکل یک نمایشنامه بازی کنید تا دلگرم شود.
اشکالی ندارد، تکرار کنید
بچه ها عاشق تکرار هستند. آنها وقتی از یک سی دی خوش شان می آید، هر روز تماشایش می کنند و وقتی داستان یک کتاب جذب شان می کند، دوست دارند هر لحظه آن را بشنوند. اشکالی ندارد! در برابر این خواسته کودک تان مقاومت نکنید و هر چند بار که می خواهد کتاب را برایش بخوانید. این تکرار کمک می کند فرزندتان داستان را از بر کند.
چی بخوانم؟
ماجراهای کیتی، قصه های می می نی و کتاب های کوتاه و شعرگونه ای از این دست، هنوز می تواند همراه فرزند شما باشد. کودک شما از سه سالگی می تواند روایت داستانی را درک کند؛ به همین دلیل قصه های احمد شاملو که با تصویرگری زیبایی چاپ شده اند گزینه مناسبی برای تان خواهد بود. قصه «پریا» و « قصه دخترای ننه دریا» پیشنهاد ما به شماست.
چهار تا شش سالگی
- برای بازگو کردن داستان، باید تصویر های هر صفحه را ببیند.
- بعضی حروف الفبا و کلمات را می شناسد و آنها را در صفحات تشخیص می دهد.
- داستان کتاب ها را به خاطر می سپارد و مدام از شما می خواهد یک کتاب تکراری را برایش بخوانید.
- عاشق داستان های عجیب و خنده دار است و دوست دارد در صدا و شیوه روایت خواننده هم عجیب بودن و حتی مسخرگی رفتار بعضی شخصیت ها را احساس کند.
با هم بازی کنید
داستانی را انتخاب کنید که فرزندتان بتواند در جریان آن مشارکت کند. بچه ها در سنین پیش دبستانی دوست دارند هنگام کتاب خواندن شما نقش فعال تری بازی کنند.
سراغ علایقش بروید
کتاب را براساس علایق فرزندتان انتخاب کنید. اگر او عاشق ماشین است، داستانی را برایش بخوانید که ماشین ها شخصیت های اصلی اش هستند و اگر با حیوانات خوب ارتباط برقرار می کند، سراغ گزینه هایی بروید که داستانی را در جنگل و باغ وحش روایت می کند. کودکی که تختخوابش «کیتی» است، قطعا از شنیدن داستان های مربوط به این عروسک لذت زیادی می برد.
هم آموزش دهید و هم لذت ببرید
گفتیم که بچه ها در این سن به توانایی شان در بازشناسی کلمات افتخار می کنند. پس به او در شناخت واژه ها و گسترش دایره آموخته هایش کمک کنید تا از توجه کردن به متن کتاب لذت بیشتری ببرد و شریک شما در خواندن شود.
پرتوقع نباشید
می دانیم دوست دارید از همان سال های اول، فرزندتان را به جمع فرهیخته ها وارد کنید و او را با ادبیات فاخر پیوند بزنید اما مراقب باشید میل تان به ادب دوست شدن فرزندتان او را دلزده و سردرگم نکند. به همین دلیل نباید سراغ کتاب هایی که متن ثقیلی دارند بروید و برای کودک چهار ساله، افسانه رستم و سهراب را به روایت خود فردوسی بخوانید. اگر می خواهید فرزندتان مثنوی خوان شود، اول با بازنویسی هایی که از داستان های مثنوی شده شروع کنید و پس از تمام کردن این داستان ها و زمانی که سن فرزندتان کمی بیشتر شد، اشعار مولانا را برایش بخوانید. مهم نیست آنچه برای فرزندتان می خوانید چقدر ارزشمند باشد، مهم این است که کودک تان توانایی درک شنیده هایش و دل بستن به آنها را داشته باشد.
چی بخوانم؟
فرزند شما آرام آرام با قصه های طولانی تر کنار می آید. «قصه های من و بابام»، داستان های کوتاه و بامزه ای هستند که همراه تصویرگری جذاب می توانند کودک تان را برای دقایقی بخندانند و سرگرم کنند.
شش تا هشت سالگی
- با کمی اشتباه کتاب هایش را می خواند اما با رسیدن به کلمات تازه مکث می کند و اغلب باتوجه به معنای کلی متن آنها را حدس می زند.
- از تصاویر برای حدس زدن داستان و تشخیص معنای واژه ها کمک می گیرد.
- می تواند به سؤال های تازه در مورد داستان پاسخ دهد.
- از خواندن کتاب های تازه و کشف جملات جدید لذت می برد.
موزه را به خانه بیاورید
با فرزندتان از موزه، حیات وحش و آثار تاریخی بازدید کنید و از کتابفروشی این مجموعه ها، کتابی در مورد تاریخچه آنها یا داستان هایی که در آنها اتفاق افتاده، بخرید. گوش دادن به کتابی که فرزندتان شاهد ماجرایش بوده یا از مکانی که در آن داستان اتفاق افتاده بازدید کرده، می تواند برایش جذاب باشد.
بازیگر شوید
وقتی داستان ها را براساس اتفاق هایی که در آنها افتاده می خوانید، صدای تان را بالا و پایین می برید یا لحن خندان و عصبانی به خود می گیرید، به فرزندتان لذت بیشتری از گوش کردن به روایت های کتاب تزریق می کنید. کتاب را تنها برای فرزندتان روخوانی نکنید؛ جای هر شخصیت داستان بنشینید و صدایی که فکر می کنید به آن شخصیت می خورد را به خود بگیرید و چهره تان را براساس دیالوگ ها و رفتارهای
او تغییر دهید؛ خندان، گریان، مغرور، متواضع و... بچه ها عاشق دیدن چهره های خنده دار و عجیب هستند و از گوش دادن به صداهای بامزه لذت می برند.
کتاب صوتی بسازید
داستان های شنیدنی، گاهی حتی بیشتر از کتاب های مصور می توانند فرزند شما را پای خود بنشانند. برای فرزندتان سی دی هایی از داستان های ماندگار صوتی تهیه کنید و در اتومبیل و خانه آنها را برایش پخش کنید. اگر هم ذخیره داستان های تان تمام شد، صدای خودتان را ضبط کنید و یک داستان صوتی بسازید تا زمانی که سرتان شلوغ است، فرزندتان بدون اصرار به کتاب خواندن به آنها گوش کند.
یکنواختی ممنوع
حالا که فرزندتان توانایی خواندن را پیدا کرده، باید تنوع کتاب را در کتابخانه اش برقرار کنید. قرار داشتن کتاب های متنوع در کتابخانه فرزند شما، این امکان را به او می دهد که در هر روز برحسب حال و هوایش کتابی را برای خواندن انتخاب کند. اگر نمی خواهید هزینه زیادی رابرای کتاب خریدن بپردازید، می توانید در خیابان انقلاب کتاب های دست دوم زیادی را پیدا کنید که قیمت شان پایین است اما ارزش خواندن دارند.
چی بخوانم؟
کودک شما حالا با قصه بیشتر از شعر کنار می آید. «قصه های خوب برای بچه های خوب» که همراه کودکی خود ما بودند، هنوز هم برای بچه ها جذاب هستند. گذشته از این می توانید بازنویسی هایی را از داستان های شاهنامه برای فرزندتان تهیه کنید که با تصویرگری کودکانه روایت شده اند.
اگر نمی خواهید دل زده شود
کتاب خواندن برای بچه ها باید هایی دارد که در این صفحات آنها را با شما در میان گذاشته ایم. اما گذشته از این موارد، نباید هایی هم هست که باید از آنها فاصله بگیرید. اگر دوست دارید فرزندتان کتاب دوست بار بیاید، نباید او را به زور پای کتابخوانی تان بنشانید، نباید وقتی آرزوی هدیه گرفتن یک عروسک مو فرفری را دارد، تنها به او کتاب هدیه دهید و نباید در روزهایی که قصد تفریح دارد، تنها او را به کتاب فروشی بروید؛ خلاصه اینکه، نباید زیاده روی کنید.
میان بر بزنید! حواس تان به خودتان باشد
وقتی فرزندتان از سر رفتن حوصله اش حرف می زند، چه برخوردی با او می کنید؟ آیا به کتاب خواندن تشویقش می کنید یا برای رفتن به اولین مرکز خریدی که نزدیک خانه تان است، حاضر می شوید؟ فرزند شما اغلب ساعات روزش را با ایده های شما می گذراند. پس اگر دوست دارید سبک خاصی از زندگی برایش عادت شود، به توصیه هایی که خودتان می کنید توجه کنید و در زندگی هر روزه تان آن نکات را رعایت کنید.
سخت نگیرید
درست است که در جریان کتاب خواندن، دایره لغات فرزندتان گسترده تر می شود و مفاهیم تازه را یاد می گیرد اما مراقب باشید در انتقال این دانش ها به فرزندتان زیاده روی نکنید. او باید در سنی باشد که قدرت درک آنچه می شنود را داشته باشد. اگر لغات تازه یا مفاهیم ناآشنا در همه صفحات کتابی که برای فرزندتان می خوانید بارها و بارها تکرار شده، بدانید کتاب مناسبی را انتخاب نکرده اید. چراکه اگر تعداد این واژه ها و مفاهیم مبهم زیاد شود، گوش کردن به داستان جذابیتش را برای فرزندتان از دست می دهد.
نگران نشوید
از اینکه فرزندتان داستان های کتاب ها را شبیه سازی کرده و آنها را به بازی هایش وارد می کند، نگران نشوید. حتی اگر یک روز اشتباه یکی از شخصیت های قصه را انجام داد و خودش را جای او جا زد هم نگرانی به دل تان راه ندهید. فرزند شما در صورت بروز دادن این نشانه ها به شما می گوید تخیل قوی پیدا کرده، مفهوم داستان را درک می کند و می تواند خود را در موقعیت های مختلف در نظر بگیرد. از بازی های خلاقانه فرزندتان و رؤیابافی هایش نترسید و حتی گاهی با او در این ماجراها شریک شوید.
بگذارید با خیالش تنها باشد
اگر می خواهید داستان خاصی در ذهن کودک تان بنشیند، بعد از چند بار خواندنش می توانید به عنوان یک بازی از آن داستان استفاده کنید. بچه ها عاشق بازی هستند و وقتی قرار باشد نقش آشنایی که هر روز در کتاب برای شان خوانده اید را برعهده بگیرند، بیشتر هیجان زده می شوند. از طرف دیگر اگر کودک تان رفتار اشتباهی را نشان می دهد، می توانید از کتاب های بسیاری که مشکلات مختلف بچه ها را در قالب شعر و داستان طرح کرده اند کمک بگیرید و با قراردادن فرزندتان در نقش شخصیت اصلی داستان، هم فرصت کمی شیطنت را برایش فراهم کنید و هم در پایان نمایش از او بخواهید رفتار درست نشان دهد تا انگیزه اش برای تکرار آن رفتار در زندگی واقعی هم بیشتر شود.
[ سه شنبه 94/3/26 ] [ 11:33 صبح ] [ شبنم موحد ]
کودکان در سن 5 -6 سالگی به علت رشد عاطفی که در آنها ایجاد میشود بسیار احساساتی و سرکش می شوند و یکی از ویژگی های قابل مشاهد در آنها خودنمایی می باشد
کودک در این سن دوست دارد خود را برتر از دیگران نشان دهد و به همین دلیل کارهایی را انجام می دهد که افراد دیگر به نظر خود خودک قابل به انجام آن نیستند تا بدین واسطه مورد تعریف و تمجید قرار بگیرد
در میان این کارهایی است که بسیار خطر آفرین خواهد بود که در این مقاله به آن اشاراتی می کنیم :
نگه داشتن نفس
این کار را معمولا کودکان در جمع دوستانشان انجام میدهد ، گاهی با گرفتن دست جلوی دهان و بینی و گاهی با استفاده از کیسه پلاستیکی انجام میگیرد که خطرات جبران ناپذیری همچون مرگ مغزی به علت نرسیدن اکسیژن به مغز ایجاد می شود و از طرفی دیگر کودکان در سن 5-6 سالگی دارای ریه های کوچکتری نسبت به بقیه هستند و به همین دلیل در هنگام دویدن زودتر به نفس نفس زدن می افتند پس این بازی خطر بیشتری به دستگاه تنفسی و مغز آنها وارد می کند.این بازی بیشتر در کودکانی که افسرده هستند و یا در جمع خانواده کمتر مورد توجه قرار میگیرند صورت میگیرد .
نوشیدن مایعات به مقدار زیاد:
این بازی نیز در میان کودکان مرسوم است . در این بازی کودک خوردن حجم زیادی مایعات در یک زمان کوتاه می خواهد برتری خود را نشاند دهد که این عمل میتواند زمینه ساز مشکلات گوارشی اعم از ورم روده و معده و در موارد خطرناک تر باعث جمع شدن مایعات در ریه شود و خفگی کودک می شود .
قراردادن مقدار زیادی خوراکی :
این کاربچه ها شاید یک سرگرمی کودکانه به نظر بیاید اما بسیار خطر آفرین و مرگبار است . در این بازی کودکان مقدار زیادی پفک و چیپس یا غدا را در دهان خود میگذارند که میتواند باعث گرفتگی راه تنفسی و خفگی در کودک شود .
بازی های رایانه ای هم خطرساز هستند
تعجب نکنید ؛ طی تحقیقاتی که انجام گرفته است می توان بازی های کامپیوتری را جزبازی های خطرناک معرفی نمود زیرا استفاده بیش از دوساعت از رایانه ها می تواند فراموشی موقتی را در کودکان ایجاد کند و توانایی مغزدر تجزیه تحلیل ها را مختل سازد
خوردن آب در حمام :
خوردن بیش از حد آب می تواند سبب کاهش بیش از اندازه میزان سدیم در خون و اختلال در کار سلول ها می شود که با نشانه های مسمومیت ،سردرد ،تهوع، تورم مغز و کما و مرگ شود ..
[ سه شنبه 94/3/19 ] [ 10:17 صبح ] [ شبنم موحد ]
استقلال در حال شکل گیری و علاقه ی کودک دو ساله ی شما به رنگ ها و سایر مفاهیم، در کنار افزایش گستره ی توجه او، این سن را به یک موقعیت عالی برای نقاشی و طراحی تبدیل می کند. شاید پیدا کردن فعالیت های سرگرم کننده ای که کودک را خسته نکنند برای شما چالش برانگیز باشد. به یاد داشته باشید که هرچند آنها به خصوص در مقایسه با مدتی قبل توانا به نظر می ?رسند ولی بسیاری از توانایی های آنها هنوز در حال شکل گیری هستند. پس فعالیت های ساده به آنها بدهید تا هم کودک و هم خودتان لذت ببرید.
1 بافت اشیا
اکثر نونهالان عاشق تجربه کردن احساس لمس چیزهای مختلف هستند، و به توصیه ی متخصصان رشد کودکان، بهتر است بگذارید بچه ها در هنگام تجربه کردن این احساس، کمی کثیف کاری کنند. حس لامسه یکی از راه هایی است که کودک شما با استفاده از آن جهان اطراف را می شناسد. رنگ های مخصوص دست بخرید و یا به کودک اجازه بدهید با چیزهایی مثل پودینگ و خمیر اصلاح روی سطوح با انگشت نقاشی کند. اگر می خواهید از پودینگ استفاده کنید، می توانید از دانه های رنگی مخصوص نانوایی و مواد درخشان خوردنی برای جذاب کردن آنها استفاده کنید.
2 نخ کردن مهره
یکی دیگر از کارهای هنری خلاقانه برای کودکان دو ساله این است که می توانند با نخ کردن مهره های چوبی ساده و ماکارونی های فرمی دست بند و گردنبند بسازند. می توانید تنقلات حلقه ای شکل نیز در اختیار او قرار دهید تا دست بندها و گردن بندهای خوشمزه ای بسازد. تعداد دانه هایی که نخ شده بشمارید و نیز ببینید کودکتان می تواند رنگ ها را تشخیص دهد یا نه. در انتها کار هنری کودک تان را با یک نوار ببندید.
3 کمی ورزش عضلات و هماهنگی
خمیرهای بازی کارهای هنری خلاقانه برای کودکان را آسان کرده اند. با فشار دادن، شکل دادن، کشیدن و فشرده کردن خمیر بازی، کودک کار با دست هایش را یاد می گیرد. با ساخت کیک و کلوچه با خمیر بازی برای شما، تخیلش را به کار می گیرد. اگر خمیر بازی خانگی درست می کنید، با استفاده از ترکیب پودر نوشیدنی های طعم دار، بویایی را نیز وارد بازی کنید و رنگ خمیر را تغییر دهید. اگر دنبال چیز متفاوتی هستید، کمی خاک رس غیر سمی تهیه کنید و به فرزندتان اجازه بدهید با گل رس روی وسایلی مانند فنجان ها و بشقاب ها شکل هایی بسازد.
4 بازی های تخیلی برای نونهالان
یک سیب زمینی را نصف کنید و داخل آن شکل های ساده ای مثل قلب یا دایره را دربیاورید و آن را به کودکتان بدهید تا در پودر ژله بزند و روی یک کاغذ مهر کند. این کار یک راه ساده و بی ضرر برای آموزش اشکال به کودکان است.
تمرین چسباندن برچسب های ارزان روی کاغذ یا بشقاب های کاغذی از کارهای هنری خلاقانه برای کودکان است و هماهنگی چشم و دست او را افزایش می دهد و استقلال و خلاقیت او را تشویق می کند. به او یاد بدهید که با استفاده از برچسب ها شکل هایی مثل دایره، مربع، خانه و یا حتی درخت ایجاد کند. یک تخته نمدی هم می تواند برای کودکتان لذت بسیاری به همراه داشته باشد. یک تکه کارتن را با نمد بپوشانید و شکل هایی برای قرار دادن بر روی آن درست کنید. می توانید شخصیت های یک کتاب قصه را بسازید و از کودکتان هم بخواهید در ساختن آنها با مداد شمعی و ماژیک و برچسب چشم به شما کمک کند.
5 در هنگام انجام کارهای هنری با نونهالان احتیاط کنید
بیشتر کارهای هنری خلاقانه برای کودکان به یک ریخت و پاش حسابی ختم می شود. کنجکاوی طبیعی کودک باعث می شود که او کارهای مختلفی را با اشیاء تجربه کند و معمولاً از هرچیز استفاده ی معمول و مناسب آن را نکند. سعی کنید کنجکاوی او را سرکوب نکنید و خود را برای کمی تفریح همراه با ریخت و پاش آماده کنید. اگر کودک شما هنوز هم اشیاء کوچک را به دهانش می برد مهره های چوبی و ماکارونی های فرم دار را از دسترس او دور کنید تا خطر خفگی او را تهدید نکند. همچنین از غیرسمی بودن تمام وسایلی که او با آنها کار می کند اطمینان حاصل کنید چراکه احتمال مزه مزه کردن همه ی آنها توسط کودک وجود دارد.
[ دوشنبه 94/3/18 ] [ 10:57 صبح ] [ شبنم موحد ]
نتایج تحقیقات نشان داده که کودکان شیرخوار نه تنها کور رنگ نیستند بلکه نسبت به رنگ های آبی، قرمز، ارغوانی و نارنجی علاقه بیشتری نشان می دهند.برخلاف تصور برخی که گمان می کنند نوزادان و کودکان شیرخوار رنگ ها را نمی بینند و رنگ های مختلف در روحیه آنها بی تاثیر است، نتایج تحقیقات نشان داده که کودکان شیرخوار نه تنها کور رنگ نیستند بلکه نسبت به رنگ های آبی، قرمز، ارغوانی و نارنجی علاقه بیشتری نشان می دهند و تمایل چندانی به دیدن رنگ های خاکستری و قهوه ای ندارند.محققان در تحقیقات خود رنگ های مختلفی را روی صفحه نمایش به شیرخواران 4 ماهه نشان دادند و واکنش آنها را با اندازه گیری زمان و نحوه نگاه آنها به تصویر، مورد بررسی قرار دادند.بر اساس این گزارش، نتایج پژوهش بر روی 250 کودک شیرخواره نشان می دهد ، هر شیرخوار واکنش ویژه خودش را از رنگها نشان می دهد به گونه ای که برخی کودکان شیرخوار تنها به یک رنگ و برخی دیگر به چند رنگ علاقه دارند.بر پایه این گزارش، محققان می گویند : اگر به یک کودک رنگ آبی را و سپس رنگ های آبی روشن و تیره را نشان دهیم، نوزاد واکنش مشابهی داشته و زود خسته می شود اما اگر پس از رنگ آبی، رنگ سبز نشان داده شود، نوزاد سر خود را بالا می آورد و به این رنگ جدید خیره می شود.
[ شنبه 94/3/16 ] [ 5:17 عصر ] [ شبنم موحد ]
یادگیری الفبا سبب می شود کودک از ابتدای دوران مدرسه، از بیشتر بچه ها جلوتر باشد و از کلاس و درس زده شود و حتی ممکن است به عنوان دانش آموز ناآرام و نامنضبط شناخته شود.
این سنین، دوران بازی و جست و خیز بچه هاست، کودک را از درس خسته نکنید.
یادگیری الفبا سبب می شود کودک از ابتدای دوران مدرسه، از بیشتر بچه ها جلوتر باشد و از کلاس و درس زده شود و حتی ممکن است به عنوان دانش آموز ناآرام و نامنضبط شناخته شود. چرا که به دلیل تکراری بودن مطالب خود را با حرف زدن یا شوخی کردن با دوستانش سرگرم می کند.
سیستم آموزش موجود در مدارس ما جواب گوی پیشرفت کودک شما نخواهد بود و او ناخواسته از این سیستم طرد می شود! این امر انگیزه تحصیلی دانش آموز را پایین می آورد.
اصلا نیازی به این آموزش ها نیست و آموزش های مرسوم مهد کودک ها و مراکز پیش دبستانی کفایت می کند. حتی ممکن است شیوه آموزش شما با شیوه ای که کودک سال آینده در مدرسه می آموزد بسیار متفاوت باشد و این مسئله به طور قطع کودک را دچار سردرگمی خواهد کرد.
[ جمعه 94/3/15 ] [ 10:42 صبح ] [ شبنم موحد ]
بدون شک یکی از مهم ترین و موثرترین دوران زندگی آدمی، کودکی است ؛ دورانی که شخصیت پایه ریزی و شکل میگیرد. در این دوران خواندن نخستین سنگ پایه زندگی اجتماعی کودک است . باخواندن کتاب و گفتگو پیرامون آن، کودک تجربیاتی کسب میکند. او یاد میگیرد چگونه سخن بگوید، چگونه نظرش را بیان کند، چگونه به نظر دیگران احترام بگذارد و چگونه بنویسد .
پایه‌های عادت خواندن در خانه شکل میگیرد.اما باید این مسئله را مد نظر قرار گرفت که در کشور ایران میانگین مطالعه روزانه کمتر از یک دقیقه است. این درحالی است که کتاب خواندن والدین حتی باعث رشد و تکامل ذهنی و رفتاری کودکان میشود.
فضای عمومی خانه، روش زندگی پدر و مادر و کار آگاهانه آن ها با کودک، در نگرش کودک به کتاب و مطالعه تأثیر همه جانبه‌ای دارد. والدین اگر خود اهل مطالعه و خواندن کتاب باشند این فرهنگ در کودکان آن ها نیز رشد خواهد کرد.اگر محیط خانواده، آموزشگاه وکتابخانه با یکدیگر هماهنگ و برانگیزاننده باشند، عادت مطالعه به آسانی در کودک پا میگیرد و ریشه میکند.
کودک خردسالی که از دو یا سه سالگی کتاب تصویری در دسترس دارد و برایش کتاب خوانده‌اند و قصه گفته‌اند، در حقیقت دانه‌های یک عادت پایدار را در او کاشته‌اند. هنگامی که کودک در خانه‌ای بزرگ میشود که همه ی بزرگترها کتاب می‌خوانند و درباره ی آن گفتوگو می‌کنند، کودک با فضای برانگیزانندهی مطالعه روبه‌روست پدر و مادر می‌توانند آگاهانه فضای کتابخوانی خانه را پر جلوه‌تر کنند.کتاب خواندن والدین برای کودکان باعث افزایش سطح یادگیری و همینطور برقراری بهتر ارتباط کلامی در آنها می شود.کتاب خواندن والدین برای فرزندانشان با عملکرد بهتر مغزی در دوران بزرگسالی و همینطور برخورداری از شیوه قرائت بهتر در دوره دبستان و سال های آینده مدرسه پاسخ داده می شود.
اگر والدین برای کودکانشان قبل از خواب کتاب بخوانند این عادت در فرزندان آن ها نهادینه خواهد شد و حتی در سنین بالاتر انگیزه آن ها برای کتاب خوانی افزایش می یابد.آنان می‌توانند به طور منظم از همان خردسالی برای کودک خود کتاب بخوانند، روزنامه و نشریه بخرند و به خانه بیاورند و آنها را در خانه بخوانند و با کودکان درباره برخی مطالب جالب آن گفتوگو کنند.
بسیار خوب است پدران و مادران برای کودکان کتاب بخرند و در مناسبت‌های گوناگون به آن ها هدیه بدهند. پدران و مادران می‌توانند در هنگامی که خانواده گردهم هستند، گفت‌وگوهای علمی را پیش بکشند و دیدگاه بچه‌ها را درباره آنها جویا شوند و برای یافتن پاسخ، آنها را به سوی کتاب راهنمایی کنند
مساله انتخاب کردن کتاب مناسب، با توجه به انبوه کتبی که در اختیار شماست، مشکلی اساسی است. سعی کنید کتابی را برای فرزند خود انتخاب کنید که: حتما در گذشته آن را خوانده و محتوای آن را پسندیده باشید، احتمال می‌دهید برای کودک جالب توجه است و از خواندن آن لذت می‌برد، اطلاعات عمومی‌مناسبی را در باره جهان اطراف به کودک میدهد، به کودک کمک میکند تا احساس کند که توانایی‌هایی دارد که تاکنون به آنها توجه نکرده است و در سایه تلاش و کوشش میتواند آنها را به‌دست آورد، به کودک کمک میکند که بداند در دنیای اطراف او کودکان دیگری هم هستند که شرایط مشابهی با او دارند و با آن مشکل به‌خوبی کنار آمده‌اند یا آن را حل کرده‌اند.
نظر شما در این باره چیست؟
.
[ دوشنبه 94/3/11 ] [ 11:57 صبح ] [ شبنم موحد ]
راهکارهایی برای والدینی که می خواهند فرزندی خلاق داشته باشند.
خانواده یکی از عوامل بسیار مهم در رشد و پرورش خلاقیت کودکان محسوب می گردد که نقش مهمی در شکوفایی خلاقیت های کودکان دارد. از آنجا که کودک حساسترین مراحل رشد خلاقیت را در محیط خانه سپری میکند، محیط مناسب خانوادگی، شیوه و نگرش‌های صحیح فرزندپروری در رشد و شکوفایی خلاقیت سهم مهمی ایفا میکند.
ایجاد سوال در ذهن کودک
برای ایجاد سؤالات تازه در ذهن کودکتان، او را راهنمایی کنید. آموزش به کودک باید طوری باشد که او را به طرف پرسشهای تازه هدایت کند. معلم باید هنگام جواب دادن به سؤالات کودک، او را به سمت مهارتهای جدید سوق دهد و از به کار بردن کلماتی مانند بله، خیر، هرگز و امثال آن دوری کند. این نوع جوابها نمی تواند ارتباط کاملی بین سؤالات کودک و معلومات قبلی او برقرار کند.
نظر خواهی از کودک
والدین و مربیان، نه تنها باید درباره امور مربوط به کودک، بلکه درباره امور خانه و مدرسه نیز از او نظر خواهی کنند و عقاید او را مانند عقاید بزرگسالان در حضور خود، به بحث و گفتگو بگذارند .
احترام به عقاید کودک
به عقاید جدید و تازه کودکتان احترام بگذارید. کودکانی که به نوعی خلاقیت آنها برانگیخته شده، روابط و مفاهیم را درک می کنند. لذا والدین و مربیان آنها ممکن است به آنها توجه نداشته باشند و حتی گاهی او عقاید خود را چنان مطرح کند که بزرگسالان قادر به ارزشیابی و جایگزینی آنها نباشند. تشویق کودکان به ابرازعقاید جدید، می تواند در رشد خلاقیت آنها موثر واقع شود .
آماده سازی فضای خانه
محیط خانه را به صورتی درآورید که در آن فعالیت، بازی و خنده به مقدار زیادی وجود داشته باشد. شما و کودکانتان سعی کنید کارها را به روش های جدید و جالب انجام دهید. با تشویق و تأیید رفتار کودک و فراهم آوردن زمینه های مساعد و تدارک بازی های دلخواه او، قدرت تخیل و خلاقیت کودک را تقویت کنید. خیال پردازیهای کودکان را سرزنش نکنید زیرا خلاقیت او را محدود می سازید.
حضور در مکان های عمومی
از مکان های جدید دیدن کنید همراه با کودک به نمایشگاهها و موزه های مختلف و طبیعت زیبا بروید، اجازه دهید او از نزدیک مکان های گوناگون را شناسایی کند .
مراقب و دخالت بیش از حد ممنوع
از مراقبتها و دخالتهای بیش از حد در زندگی کودکان اجتناب کنید. یکی از ویژگیهای انسان خلاق این است که تواناییش را خودش به کارمی اندازد . وظیفه والدین و مربیان این است که این قابلیت را در او زنده نگاه دارند و به کودکان اجازه دهند بعضی اوقات مطابق سلیقه خود اشیاء را کشف کنند. مراقبتها و دخالتهای زیاد از حد بزرگسالان در زندگی و رفتارهای کودکان، قابلیت یادگیری مبتکرانه آنها را تضعیف می کند .
درخواست همکاری از کودک
از کودکان بخواهید که اشیاء و امور نیمه تمام را تکمیل کنند؛ از کودکان تقاضا کنید تا جملات نا تمام و داستانهای نا کامل، تصاویر و نقاشی های نیمه تمام و حتی اشیاء ناقص را کامل نمایند. برای او اسباب بازی هایی بخرید که خودش بتواند آنها را به یکدیگر متصل کند و با آنها مدلهای مختلف خلق کند .
توسعه تحمل عقاید
تحمل عقاید تازه را توسعه دهید . مربیان باید عقاید تازه افراد خلاق را حمایت و بچه ها را تشویق به این عمل کنند .
لمش اشیا
اجازه دهید اشیا را از نزدیک لمس کنند. علاوه بر مشاهده اشیا لازم است کودک آنها را لمس کند زیرا مشاهده شیء به تنهایی کنجکاوی کودک را ارضا نمی کند. کودکانی که از لمس کردن اشیا محروم می شوند توانایی لازم جهت کشف و اختراع را از دست می دهند. مشاهده همراه با لمس اشیا، آنها را در بازی های خیالی، اختراعات و پاسخ گویی به آزمونهای خلاقیت یاری می دهد. به کودکان اجازه دهید وسایل بی خطر خانه را لمس کند. خصوصا کودکان بیرون کشیدن وسایل آشپزخانه از داخل کابینتها و بازی با کاسه و قابلمه و بشقابها را بسیار دوست دارند .
اعطای آزادی
زمینه رشد خلاقیت در خانه زمانی فراهم می شود که به کودکانتان آزادی زیادی بدهید و به آنها به عنوان یک فرد احترام بگذارید، از نظر عاطفی در حد اعتدال به آنها نزدیک شوید و بر روی ارزشهای اخلاقی و نه قوانین خاص تأکید کنید.
پرورش حس کنجکاوی
حسن کنجکاوی در کودکان را پرورش دهید. برای این امر، هیچ چیز مثل پاسخهای صحیح و مناسب به پرسشهای او موثر نیست. سؤال، در واقع انعکاس از ذهن تشنه ای است که می خواهد با دریافت جواب از فردی که بهتر از او می داند خود را سیراب کند، اگر چه احتیاج، باید فوراً برآورده شود اما کمی مکث بین سؤال و جواب، غالباً می تواند افکار و ایده ای مفید جهت مباحثه و گفتوگو به بار آورد .
تغییر گاه‌وبیگاه مسیر خانه
کودک را همیشه از یک مسیر خاص به خانه نبرید. زمانی که با او بیرون می روید، هنگام برگشتن به خانه به او توضیح دهید که می خواهید از یک راه جدید به خانه بروید. او از این طریق در می یابد برای رسیدن به یک هدف راه های مختلفی وجود دارد .
سوال پرسیدن های مداوم
در مورد کاربردهای مختلف یک وسیله خاص از کودکان سؤال کنید. کاربرد ابزارها و وسایل مختلفی که را در خانه دارید، برای کودک شرح دهید و از او بپرسید: به نظر تو این وسیله چه کاربردهای دیگری می تواند داشته باشد. به این طریق شما ذهن کودک را مستعد می کنید.
آزمایش منظم عقاید
چگونگی آزمایش منظم عقاید را یاد بدهیم. یکی از هدفهای کاملا پذیرفته شده تربیتی این است که به بچه ها آزمون واقعیتها را آموزش دهیم تا تصویر واقعی از دنیایی که در آن زندگی می کنند بدست آورند .
ویژگی های کودکان خلاق
اغلب اوقات اگر کمی وقت و حوصله کنیم متوجه وجود خلاقیت در بچه ها می شویم. بهترین زمان برای اطلاع از خلاقیت کودکان، تماشای آنها به هنگام بازی است. خلاقیت عامل مهم بازی است. کودک را در حالی که آزادانه و فارغ البال با مواد و اسباب بازیهایش سرگرم بازی است تماشا کنید. کودکان خلاق اغلب برای هر یک از وسایل بازی خود موارد استفاده متفاوتی پیدا می کنند و قبل از اینکه از وسیله ای به سراغ وسیله دیگر بروند از آن به انواع مختلف استفاده می نمایند.
کودک خلاق اغلب از منابع خود به انواع و اشکال مختلف و گاه حیرت انگیز استفاده می کند.ممکن است یک جعبه خالی برای کودک خلاق ارزشی به مراتب بیش از بهترین و پیچیده ترین اسباب بازیها داشته باشد. کودکان خلاق می توانند با توجه به موقعیت و مکان خاص بازی را تغییر دهند، بازیهای جدید ابداع کنند، مقررات خاصی وضع کنند، رهبری بازی را در دست گرفته و با سازمان بندی منسجم په به صورت فردی و چه به صورت گروهی بازی کنند.
بازی این گونه افراد از تنوع و گوناگونی آکنده بوده و می توانند با توجه به علایق خود و بازی کنان هدفهای بازی را اعمال کنند. در مقابل کودکانی که از خلاقیت بی بهره بوده و یا خلاقیت کمی دارند در بازی ها نقش پیرو را به عهده گرفته، خود را ملزم به رعایت کامل مقررات بازی می دانند، تخطی از قوانین را جایز نشمرده و بازی را بیشتر به عنوان وظیفه و کار تلقی می کنند تا وسیله ای برای رشد، بنابراین سهم آنها از لذت بازی کمتر از کودکان خلاق است.
– کودکان خلاق اغلب با آب و تاب حرف می زنند. ذکر جزییات یک ماجرا و به تفضیل سخن گفتن می تواند نشانه قدرت خیال و تصور زیاد باشد.
– شور و نشاط و مشغولیت های شدید جسمانی دارند.
– با دقت به اشیا و پیرامون خود می نگرند.
– اشتیاق به صحبت کردن درباره کشفیات با دیگران دارند.
[ شنبه 94/3/9 ] [ 10:56 عصر ] [ شبنم موحد ]
